گردو یك دانه بزرگی خوراكی درختی و جزئی از آجیل است كه برای ما مصارف بسیار زیادی دارد. علاوه بر صبحانه به همراه نان و پنیر در غذاهایی مانند خورش فسنجان نیز نقش مهمی دارد. منشا درخت گردو كشور ایران است و شهرستان تویسركان در استان همدان و شهرستان بافت در استان كرمان، قطبهای مهم پرورش گردو در ایران و حتی جهان هستند. البته در طول تاریخ گونههای مختلف گردو در سراسر دنیا وجود داشتهاند و حتی طبق شواهد اولین گردوها در اروپای شرقی روییدهاند. حتی در دوران بیزانس و قرن دوازدهم میلادی گردو را با نام مغز سلطنتی میشناختند. همچنین در قرون وسطی از رنگدانههای پوست گردو برای تهیه جوهر و حتی رنگ مو استفاده میشده. مغز گردو در ابتدا درون یك پوسته سبز به بار میآید و پس از آن كه كامل رسید، میتوان به راحتی پوسته سبز را جدا کرده و مغز گردو را استفاده كرد. زمانی كه تازه پوست كنده میشود اصطلاحا خیس است و نم دارد. برخی آن را به صورت تازه و خیس میخورند اما برای مصرف در آجیل آن را مدتی در آفتاب پهن میكنند تا خشك شود. نوع دیگری گردو به نام گردوی سیاه وجود دارد كه عمدتا در آمریكای شمالی رشد میکند اما به دلیل بافت سخت و ظاهری كه دارد برای تولید آجیل و به صورت تجاری كشت نمیشود. با مجله شاپ مارکت همراه باشید.
خواص و فواید گردو
گردوها اگر سالم، تازه و بدون خوردگی باشند، سرشار از فیبر، ویتامینها و مواد معدنی هستند. گردو بیش از هر آجیل یا مغز دیگری دارای آنتیاكسیدان است و این خاصیت آنتیاكسیدانی گردو از ویتامین ای و ملاتونین و ماده دیگری به نام پلی فنول ناشی میشود و همچنین این خاصیت آنتیاكسیدانی باعث كاهش سطح كلسترول در خون میشود و از گرفتگی عروق جلوگیری میكند. همچنین پلی فنول موجود در گردو میتواند به كاهش التهاب در بدن نیز كمك كند. منیزیم و اسید آمینه آرژنین موجود در گردو نیز به التهاب به خصوص در رودهها كمك میكنند. این التهابها معمولا ناشی از بیماریهای مزمن مانند دیابت نوع ٢ و سرطانهایی مانند سرطان روده بزرگ، سینه و پروستات هستند كه با خوردن گردو میتوانید از آنها پیشگیری كنید. نكته جالبتر این كه شباهت پوسته گردو با مغز بیدلیل نمیباشد و ویتامین ای و پلی فنولهای گردو در دراز مدت به تقویت مغز و عملكرد آن كمك میكنند. با مصرف درست گردو باكتریهای مفید روده جهت هضم و جذب بهتر غذا هم تقویت شده و بیشتر میشوند. امگا ٣ موجود در گردو نیز به طور قابل توجهی بیش از هر مغز دیگری است. امگا ٣ جزو چربیهای ضروری برای بدن است و باید به طور منظم از طریق رژیم غذایی مناسب تامین شود. بهعلاوه طبق تحقیقات خطر مرگ بر اثر بیماریهای قلبی هم در صورت مصرف منظم گردو، ١٠ درصد كاهش مییابد. از دیگر خواص گردو كمك به كنترل و كاهش وزن میباشد. گردو كالری نسبتا كمی دارد و میتواند به كنترل اشتها كمك كند. بررسیها درباره تاثیر گردو بر مغز نشان دادهاند كه با مصرف گردو ناحیهای در مغز فعال میشود كه مقاومت بدن را در برابر غذاهای وسوسه انگیز بیشتر میكند. در نتیجهی كنترل وزن قند خون نیز كنترل میشود و احتمال ابتلا به دیابت كاهش مییابد. به تعویق انداختن ناتوانی جسمی در پیری و كهنسالی هم میتواند از دیگر فواید گردو باشد بدین صورت كه ویتامینهای ضروری و مواد معدنی موجود در گردو در طولانی مدت میتوانند تاثیر مثبتی بر تقویت بدن داشته باشند. نكته دیگر این كه مواد مغذی گردو با كمك به تقویت و حفاظت از اسپرمها میتوانند به بهتر شدن قدرت باروری مردان كمك كنند.
نگهداری و استفاده از گردو در برنامه غذایی
از آن جایی كه گردو نوعی آجیل است و آجیلها به طور كلی چربی زیادی دارند، باید از آنها با دقت و به اندازه استفاده كرد. با این كه گردو خواص بسیار زیادی دارد اما بسیار پرچرب بوده و حتی از روغن آن برای مصارف خوراكی استفاده میشود. این كه به درستی بدانید چگونه گردو را ذخیره و نگران داری كنید هم میتواند روی خاصیت آن تاثیر داشته باشد. اگر آن را با پوسته خریداری كردهاید، حتما در مكانی خشك، خنك و تاریخ نگهداری كنید تا ماندگاری طولانیتری داشته و فاسد نشود. همچنین مغز گردوی خشك شده حتما باید در دمای اتاق و محیطی خشك نگهداری شود. گردو را میتوانید به طرق مختلف در برنامه غذایی خود بگنجانید. علاوه و نان و پنیر و فسنجان كه اول اشاره شد، میتوانید آن را به صورت آسیاب شده یا ریز خرد شده بر روی سالاد ریخته و میل كنید. همچنین خوردن آن به عنوان میانوعده در كنار میوههای خشك و سایر آجیلها میتواند بسیار مقوی باشد. علاوه بر اینها، گردو میتواند در سس پستو طعمی منحصر به فرد بوجود آورد. پس اگر سس پستو را برای پاستا، ماكارونی یا حتی نان تهیه میكنید، حتما مغز گردوی آسیاب شده را به آن اضافه كنید. اضافه كردن گردو آسیاب شده یا ریز خرد شده به ماست–خیار در كنار كشمش نیز میتواند در كنار غذای اصلی بسیار عالی باشد. استفاده از گردو در تهچین در كنار زرشك نیز میتواند تركیب خوبی باشد.
مضرات گردو
با آن كه چربی گردو جزو چربیهای مضر نیست و كالری خیلی بالایی ندارد، اما پزشكان و متخصصان تغذیه توصیه میكنند كه در مصرف گردو زیاده روی نشود. تحقیقات نشان دادهاند كه گردو به دلیل روغن و فیبر زیادی كه دارد مصرف بیش از حد آن ممكن است حساسیت زا بوده و عملكرد روده را مختل كرده و حتی منجر به اسهال شود. به خصوص در افرادی كه دچار سندرم روده تحریك پذیر هستند، احتمال بسیار بالایی دارد. گردو همچنین در گروه مواد غذایی حساسیتزا قرار دارد و برخی افراد ممكن است به آن آلرژی داشته باشند. توصیه میشود هر فردی در صورت مشاهده كهیر یا اشكال در تنفس پس از خوردن گردو حتما به پزشك مراجعه كند. توصیه دیگر این که گردو را هم مانند سایر آجیلها از دسترس كودكان خارج كنید زیرا به دلیل اندازه و سختی كه دارد ممكن است در كودكان باعث خفگی شود. به طور كلی خواص گردو نسبت به مضرات آن بیشتر بوده و برای حفظ سلامتی مصرف آن بسیار توصیه میشود.